Το θέμα της υγείας είναι από τα βασικότερα ζητήματα που απασχολούν τους Έλληνες πολίτες. Η αναμφισβήτητα πολύτιμη υγεία, στη χώρα μας είναι ακριβοπληρωμένη, μια και τα ασφαλιστικά ταμεία δεν έχουν λεφτά λόγω κακοδιαχείρισης και ατιμωρησίας των υπευθύνων, παρόλο που εμείς οι πολίτες πληρώνουμε αδρά. Αυτό δυστυχώς δεν είναι κάτι καινούριο. Το να έχει καταντήσει όμως η υγεία μας επαίτης… αυτό είναι πρωτόγνωρο!
Τα τελευταία χρόνια στο χώρο της υγείας είναι κοινό το μυστικό: τα νοσοκομεία δεν έχουν χρήματα να πληρώσουν τους προμηθευτές και αυτοί δυσανασχετούν και απειλούν με διακοπή παροχής αναλώσιμων υλικών και μη. Αποτέλεσμα; Η αδυναμία προσφοράς υπηρεσιών, όπως χειρουργεία, καθαρισμοί τραυμάτων, οροί, φάρμακα και άλλα.
Μια και μόνο ματιά σ’ αυτά που συμβαίνουν στα νοσοκομεία της Καλαμάτας και της Κυπαρισσίας, στα Κέντρα Υγείας και στα αγροτικά ιατρεία, (όπου βέβαια υπάρχουν γιατροί…) αρκεί να καταλάβουμε ότι τα προβλήματα στη Μεσσηνία είναι τεράστια, όχι μόνο λόγω έλλειψης ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, αλλά και λόγω ελλείψεων σε αναλώσιμα. Η πιο κραυγαλέα περίπτωση που καταγγέλθηκε πρόσφατα ήταν η έλλειψη συριγγών στο νοσοκομείο Καλαμάτας (!), ελάχιστο δείγμα αυτής της απαράδεκτης κατάστασης. Για να μην αναφερθούμε ειδικότερα στα χρέη των νοσοκομείων που έχουν οδηγήσει στην αναστολή των προμηθειών βασικών εργαλείων και φαρμάκων, για να μπορούν οι γιατροί να κάνουν τη δουλειά τους.
Κατά τα άλλα είναι γνωστή η εικόνα της εικόνας της υγείας στη χώρα μας. Οι γιατροί απεργούν συνεχώς τα τελευταία χρόνια και όχι αδίκως: Μισθοί πείνας, συνθήκες εργασίας αντίξοες, ωράρια εξαντλητικά, εξουθενωτικές εφημερίες… Ο κίνδυνος για τους πολίτες λόγω κόπωσης των γιατρών αυξάνεται. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, ωστόσο, με υπεράνθρωπες προσπάθειες κατορθώνουν το αδύνατο, την καλύτερη δηλαδή και όσο το δυνατόν πληρέστερη παροχή φροντίδας. Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζει και το παραϊατρικό προσωπικό. Μου φαντάζει αδιανόητο πως, ενώ υπάρχουν τέτοιες ελλείψεις, το φάσμα της ανεργίας πλήττει τους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας.
Ο μόνος τρόπος που αυτοί οι μικροί ήρωες τα καταφέρνουν είναι λόγω του γνωστού σε όλους μας ελληνικού φιλότιμου. Αυτό είναι υπαίτιο για την καταβαλλόμενη υπερπροσπάθεια που έχει σαν αποτέλεσμα να μην θρηνούμε καθημερινά θύματα. Αλλά για πόσο ακόμα η υγεία θα είναι ζήτημα φιλότιμου; Για πόσο ακόμα οι εργαζόμενοι θα εργάζονται άυπνοι, με χαμηλό ωρομίσθιο, σε αλλότριες θέσεις; Πόση ασφάλεια μπορούν να νιώσουν οι πολίτες για την ακριβοπληρωμένη από φαλιρισμένα ταμεία υγεία τους, όταν μάθουν ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου π.χ. τραυματιοφορέας απασχολείται σε καθήκοντα νοσηλευτή (!).
Βέβαια τι να προσδοκά ο πολίτης, όταν ο κρατικός προϋπολογισμός για την υγεία παραμένει ο ίδιος ή και μειώνεται, όταν προκηρύσσεται μικρός αριθμός προσλήψεων, οι οποίες μάλιστα υλοποιούνται μετά από 2 ή και 3 χρόνια (οπότε οι πραγματικές ανάγκες και η πληρότητα προσωπικού δύναται να είναι δυσανάλογες) .
Πόσο πιο απαράδεκτες για χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν να γίνουν οι συνθήκες στον τομέα της Υγείας;
Η σημερινή κατάσταση αναιρεί την παροχή δωρεάν περίθαλψης στη χώρα μας που αποτελεί θεμελιακή αξία του ΕΣΥ. Οι Ελληνίδες και οι Έλληνες έχουν τις υψηλότερες ιδιωτικές δαπάνες στην ΕΕ (!). Η αντιμετώπιση των ανισοτήτων στην υγεία οφείλει να είναι το κύριο μέλημα της πολιτείας, με την αύξηση της δημόσιας δαπάνης και τη μείωση της ιδιωτικής δαπάνης υγείας. Δεν είναι δυνατόν να θεωρείται ο τομέας της υγείας κερδοφόρα ιδιωτική επιχείρηση για να ξεπληρώσει τα σπασμένα της ευρύτερης κακοδιαχείρισης. Γιατί αν τα νοσοκομεία γίνουν επιχειρήσεις, οι ασθενείς θα γίνουν πελάτες και η υγεία εμπορεύσιμο υλικό (!). Και ποια είναι η θέση του Ανθρώπου στη λογική του κέρδους;
Το δημόσιο σύστημα υγείας πρέπει να είναι ισχυρό και οικονομικά βιώσιμο. Η απουσία κάθε προσπάθειας βελτίωσης του ΕΣΥ, η καθυστέρηση των προσλήψεων, η μείωση της κρατικής χρηματοδότησης, ο διπλασιασμός των χρεών των νοσοκομείων αποτελούν σοβαρές απειλές για τη μελλοντική βιωσιμότητα του δημόσιου συστήματος.
Θέλω να πιστέψω πως έφτασε η ώρα άνθρωποι ικανοί, με όραμα και υλοποιήσιμα προγράμματα να επανδρώσουν καίριες θέσεις στον τομέα της Δημόσιας Υγείας και να την επαναφέρουν στην θέση που της αρμόζει. Θέλω να πιστέψω πως ήρθε πια η ώρα τα δεδομένα να μην γίνονται (επ) αιτούμενα…
Λεωνίδας Θαν. Φιλιππόπουλος οικονομολόγος
