Η πολυπρισματική κρίση.. Και μετά τι;

Η οικονομική κρίση έφερε στην επιφάνεια μια πολυπρισματική κρίση που διαθλά πτυχές, στις οποίες αποφεύγουμε να σταθούμε είτε από άγνοια είτε ηθελημένα. Σαφώς η κινητήρια δύναμη του χρήματος διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στην ευημερία όχι μόνο ενός λαού, αλλά και παγκοσμίως. Όμως ο τρόπος που οργανώνεται η οικονομική πολιτική ενός κράτους, λίγοι καταπώς φαίνεται θυμούνται πως είναι αποτέλεσμα μιας συγκεκριμένης πολιτικής οργάνωσης. Η οποία μάλιστα πολιτική οργάνωση, παρά τον εσκεμμένο αμερικανοευρωπαϊκό αλληθωρισμό μας, δεν είναι ίδια σ’ όλους τους πολιτισμούς και σε όλες τις γωνιές του πλανήτη.
Βέβαια η σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη οικονομία των πολυεθνικών αγορών και οι κηφήνες της, οι περιβόητοι «οίκοι αξιολόγησης», έχουν καταφέρει με ένα καλά μεθοδευμένο παιχνίδι να δείξουν τα δόντια τους ακόμα και σε κρατικές οικονομίες που φάνταζαν άτρωτες. Με λογιστικά τεχνάσματα και τη αρωγη ημιμεταφυσικών θεωριών συνωμοσίας περί παγκοσμίων λεσχών που λυμαίνονται τα όπου γης οικονομικά συμφέροντα, έχουν καταφέρει να τσακίσουν τις αντιστάσεις των κραταιών της γης. Με ατσαλάκωτες στατιστικές μετρήσεις σιδερωμένες μαζί με τα κολλαριστά τους πουκάμισα τα θινκ τανκ – ορατά και αόρατα – του παγκόσμιου οικονομικού γίγνεσθαι ποινικοποιούν ολόκληρους λαούς για σπατάλες και υπερβολές (αφού βέβαια τις προηγούμενες δεκαετίες τους έβαλαν με μπόλικο λάιφ στάιλ να καταναλώσουν την πλαστική, ψηφιακή και μηχανοκίνητη πραμάτεια τους.)
Όμως, ας μη γελιόμαστε: Οι παραπάνω παρατηρήσεις είναι προσβάσιμες πια και στον πιο κοινό νου που στρώθηκε και διάβασε για να καταλαβαίνει τι είναι τα CDs, το κραχ, η ελεγχόμενη χρεωκοπία, το μνημόνιο και όσα ποικίλα έφερε στις αποσκευές της η κρίση. Ούτε έχω στόχο να κομίσω γλαύκας σε μια Αθήνα που οι ευρωπαίοι καιροσκόποι των τελευταίων διακοσίων χρόνων έχουν καταφέρει όπως είπε στο πολύ ενδιαφέρον του άρθρο στο ΒΗΜΑ τον Ιούνιο ο Μαζάουερ να είναι στην πρώτη γραμμή εξέλιξης της Ευρώπης.
Αυτά είναι για τους … «μεγάλους». Το ζήτημα είναι άλλο: Να ξαναθυμηθούμε πως η οικονομική πολιτική είναι – το ξανατονίζω – αποτέλεσμα μιας συγκεκριμένης πολιτικής οργάνωσης. Το γεγονός ότι ειδικά στη χώρα μας έχει επινοηθεί και μηρυκάζεται σε κάθε δυσκολία η εύκολη φράση «το τέλος της μεταπολίτευσης» ή ακόμα πιο μελοδραματικά «τέλος εποχής» έχει – και δεν μπορώ να μην είμαι καχύποπτος – καταστεί το προσωπείο προκειμένου όλες οι πολιτικές δυνάμεις να αποφύγουν να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Και έφτασε κι η λέξη «μεταπολίτευση» από «αλλαγή πολιτεύματος» να είναι μια λέξη κενή περιεχομένου. Αντί όλοι εκείνοι που εξαργύρωσαν πολιτικά τους αγώνες τους, για να έρθει η μεταπολίτευση να ψάχνουν την ιστορική συγκυρία να την κλείσουν καλά θα έκαναν να μιμηθούν τον παρεξηγημένο Μαυρογιαλούρο και να πουν «συγνώμη κυρίες και κύριοι, λάθος!!!!». Και μετά, να κάνουν τόπο σε νέους ανθρώπους που θα έχουν στρωθεί να ξαναδιαβάσουν, ναι να ξαναδιαβάσουν από την αρχή την ιστορία πολιτικών θεωριών που πρεσβεύουν τα κόμματα που (καταχρηστικά συχνά) εκπροσωπούν.
Γιατί πολιτικό πολιτισμό διαθέτουμε! Από τους σοφιστές, την πλατωνική Πολιτεία και τα αριστοτελικά Πολιτικά, ως τις πολιτικές ιδέες του Γαλλικού Διαφωτισμού και τις μαρξιστικές και αναρχικές πολιτικές θεωρίες των δυο περασμένων αιώνων, τόσο ως Έλληνες όσο και ως Ευρωπαίοι έχουμε τις θεωρητικές βάσεις να οργανωθούμε πολιτικά είτε ως καπιταλιστική οικονομική πρακτική είτε ως σοσιαλιστικού ή αναρχικού τύπου (του Μπακούνιν και όχι του … μπαχαλάκη) κοινωνία. Εκεί που αληθινά πάσχουμε ως παγκόσμια κοινωνία είναι οι φορείς του πολιτικού πολιτισμού, πρωτίστως οι λαοί και κατ’ επέκτασιν οι ηγέτες τους.
Αλλά άπαντες… ποιούσιν την νήσσαν: η Δεξιά ντρέπεται αενάως να πει καθαρά πως μια νεοφιλεύθερου τύπου οικονομική οργάνωση εκμηδενίζει το κράτος - πρόνοια και η Αριστερά στη σιγουριά της ελάσσονος αντιπολίτευσης φανερώνεται ανέτοιμη να δώσει ένα σαφές σχέδιο υπόθεσης εργασίας: Πώς θα οργανωθεί η κοινωνία μας, αν γίνει η ανατροπή και επικρατήσει η πολυπόθητη επανάσταση; Και κάπου στη μέση το ΠΑΣΟΚ στο Κέντρο, εκπροσωπούμενο από μυαλά παλιά αλλά και νέα προσπαθεί να χωρέσει σε πρακτικές μάλλον ξένες προς την αρχική του καταγωγή.
Κάπου διάβασα τον όρο μετα – μεταπολίτευση… η αποθέωση του βερμπαλισμού. Μετά χρειάζονται μόνο νέοι άνθρωποι με σαφείς ιδέες, χωρίς περιστροφές. Τίποτε άλλο.