Ο ΚΑΦΕΣ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ

…και οι άλλοι 139 που έφεραν το νέο κραχ!

Δεν είναι και λίγοι οι ξένοι (φίλοι και μη) που μέμφονται μετά βδελυγμίας τη χώρα μας πως μεσούσης της οικονομικής κρίσης είμαστε αραγμένοι στις απανταχού καφετέριες και πίνουμε το καφεδάκι μας αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις της άθλιας οικονομικής μας κατάστασης. Οι πιο ευαίσθητοι θίγονται, οι πιο αραχτοί λένε απλά «ενοχλούμε κανέναν;». Άραγε μπορεί να ενοχλήσει ένας καφές;

Δεν ξέρω αν μπορεί να ενοχλήσει ένας καφές, πάντως ο «καφές εργασίας» που ήπιε ο Μπιλ Κλίντον το Μάιο του 1996 μαζί με τους τραπεζίτες κατάφερε, όπως έδειξε η ιστορία, να επιφέρει παγκόσμια οικονομική τρικυμία με τα γνωστά της αποτελέσματα… Αυτά τα συγκλονιστικά αποκαλύπτει ο αρθρογράφος της Le Monde Diplomatique Serge Halimi σε αναδημοσίευση που έγινε σε φύλλο πρόσφατης κυριακάτικης εφημερίδας.

Για την οικονομία της συζήτησης να αναφέρω πως αναζητώντας χρηματοδότες για την προεκλογική του καμπάνια ο Κλίντον το 1996 παρέθεσε έναν «καφέ εργασίας» σε ορισμένους από τους πιο διακεκριμένους τραπεζίτες για ενενήντα λεπτά στο Λευκό Οίκο, παρουσία τόσο του Υπουργού Οικονομικών όσο και του υπευθύνου για τα οικονομικά του Δημοκρατικού Κόμματος. Το «πρόσχημα» ήταν να συζητηθούν με τους τραπεζίτες «ιδέες για να γκρεμιστεί το φράγμα που χωρίζει τις τράπεζες από τους άλλους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς».

Τι συνέβη όμως στην πραγματικότητα; Ο καφές εκείνος και οι άλλοι 139 που χρειάστηκαν για να συζητηθούν… οι ιδέες, πίνονταν τελικά εις μνήμην της παγκόσμιας οικονομικής ισορροπίας. Το γιατί είναι προφανές: Μέχρι το Μάιο του 1996 εξακολουθούσε να ισχύει ο νόμος Glass – Steagall του Ρούσβελτ (ως νόμος του Νιου Ντηλ του 1933) που απαγόρευε στις αποταμιευτικές τράπεζες να ρισκάρουν απερίσκεπτα τα λεφτά των πελατών τους και υποχρέωνε το κράτος να διασώζει τις τράπεζες και μαζί τις καταθέσεις των πολιτών. Ο νόμος αυτός ήταν ιδιαίτερα δυσάρεστος στους τραπεζίτες, οι οποίοι εξαγοράζοντας την αγωνία του Κλίντον να βρει προεκλογικό χρηματοδότη, κατάφεραν να καταργηθεί ο νόμος Glass – Steagall με τη ρομαντική πρόφαση ότι έτσι θα δοθεί στις τράπεζες η ευκαιρία να ανοιχτούν στον τομέα της ασφάλισης, στο χρηματιστήριο και τις επενδύσεις. Το τι επακολούθησε το ζούμε… Και μπορούμε ενδεχομένως πιο εύκολα πλέον να κατανοήσουμε γιατί εξεμάνησαν οι πολίτες με την όπου γης στήριξη των τραπεζών το Σεπτέμβρη του 2008 (ας θυμηθούμε τα 29 δις που έδωσε η κυβέρνηση Καραμανλή στις ελληνικές τράπεζες).

Το ανησυχητικό όμως είναι κάτι άλλο, πιο βαθύ και πιο καταστροφικό για την πολιτική ζωή των χωρών: είναι η αραχνώδης εξάπλωση των ολίγων ισχυρών που γνωρίζουν μόνο τη γλώσσα του χρήματος, οι οποίοι ακριβώς με τον τρόπο που ο Γάλλος δημοσιογράφος ανέλυσε, παρεισφρέουν στην πολιτική ζωή των χωρών και άλλοτε υποκινώντας και χρηματοδοτώντας, άλλοτε αναλαμβάνοντας οι ίδιοι εξουσία (ο γείτονας Σίλβιο είναι κλασικό πλέον παράδειγμα) καταφέρνουν να διαμορφώσουν την πολιτική, έτσι που να ευνοούνται μόνο τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα (τα οποία συνήθως δεν έχουν πατρίδα) και να αφήνουν για το λαό τη λιτότητα (επικαλούμενοι τη σωτηρία της… πατρίδας και κατ’ επέκτασην της δικής τους παρτίδας).

«Πιο αξιόπιστους ηγέτες και πολιτικούς αναζητούν οι Γερμανοί ψηφοφόροι, που νιώθουν μεγάλη καχυποψία για τα σημερινά πρόσωπα του πολιτικού στίβου», μεταδίδει σήμερα το Reuters και παραθέτει δημοσκοπήσεις που θέλουν τη Γερμανίδα καγκελάριο να βλέπει τη δημοτικότητά της να κατακρημνίζεται. Σίγουρα έπαιξε κάποιο ρόλο το γεγονός της διαπλοκής της Μέρκελ με βιομηχανικούς κολοσσούς που έφεραν πολύ πριν την οικονομική κρίση αντεργατικά μέτρα και κατάλυση κάθε κράτους – πρόνοιας στη Γερμανία. Και φαίνεται πως δεν πείθει και πως σύντομα θα οδηγηθεί στην κάλπη όσο κι αν θέλησε να υποδείξει ως υπεύθυνους για τις περικοπές των γερμανών μισθωτών τους «αραχτούς» Έλληνες που απολαμβάνουν το καφεδάκι τους κουβεντιάζοντας «ήσυχα κι απλά»…

ΘΑΡΡΟΣ Τρίτη 22/6/2010